• Trang chủ
• Tin tức
• “Cô giáo Bạch tuộc của tôi” - bài học về sự sinh tồn và hòa hợp tự nhiên

“Cô giáo Bạch tuộc của tôi” - bài học về sự sinh tồn và hòa hợp tự nhiên

Ngày đăng: 03/07/2021

Khi nhận giải Oscar tại Mỹ hôm 25/4, đạo diễn James Reed cho rằng phim thành công nhờ sự tận tụy của Craig Foster - vừa là quay phim, vừa là nhân vật chính.

Tại vùng biển Cape Town, phía tây Nam Phi, trong một năm rưỡi (tương đương vòng đời bạch tuộc), hang ngày Foster đã lặn xuống nước, có khi chỉ 8^oC, để kết thân và học hỏi “cô giáo Bạch tuộc”. Được “cô” động vật dẫn dắt, anh bơi ra vùng nước mới, chiêm ngưỡng kỳ quan biển với rạn san hô và đàn cá trong rừng tảo bẹ. Anh đeo bám sát sao, lần theo dấu vết săn mồi, tìm đến những ngách đá ẩn mình là “sào huyệt” của bạch tuộc. Có thể nhịn thở trong 10 phút, Craig tranh thủ từng giây dưới nước, len lỏi tận cùng rừng tảo bẹ để tìm “cô giáo”.

Nhà quay phim Craig Foster và "cô" bạch tuộc - "nhân vật" trong phim tài liệu "My Octopus teacher". Ảnh: Seachangeproject.

Con vật bắt đầu quen với Foster và máy quay sau hơn 100 ngày anh ở dưới nước. Bạch tuộc tò mò, dùng những xúc tu để chơi đùa ống kính. Anh chứng kiến bạch tuộc sải rộng tám chi, phủ mình lên đàn cá, tạo nên cảnh tượng hùng vĩ. Vào ngày thứ 324, con vật chủ động tiếp xúc, vươn xúc tu nắm lấy tay, rồi e ấp trong lồng ngực của anh. Craig Foster nói anh yêu say đắm “nàng”, và mong ngóng mỗi ngày được đi lặn cùng. Anh ở bên con vật những lúc nó yếu đuối nhất. Sau khi sinh sản, bạch tuộc không còn săn mồi, chỉ nằm chờ lũ cá đến rỉa xác - một ký ức khiến anh đau buồn mỗi khi nhớ đến.

Theo Guardian, phim thu hút vì khắc họa sinh động lối sống bạch tuộc và tình bạn đẹp giữa con người với sinh vật biển. Bạch tuộc đắp lên mình "tấm chăn" vỏ sò để tự vệ khỏi lũ săn mồi, hay dùng xúc tu để đùa nghịch ống kính. Trong một lần giao đấu, nó cuộn tròn tám chân, nằm lên lưng cá mập để tránh bị tấn công. Trước đó, con vật đã bị cắn mất một chân, nhưng vẫn duy trì ý chí sinh tồn, rút kinh nghiệm để "tìm đường sống từ cửa tử". Bộ phim chi tiết, đầy kịch tính, nổi bật trong dòng phim tài liệu môi trường nhờ sự độc đáo.

Craig Foster chủ đích lặn tự do, không bình khí, đồ bảo hộ, vì muốn tiếp xúc trực tiếp làn nước, cảm nhận sự thay đổi nhiệt độ. Trong năm đầu, anh run rẩy mỗi lần xuống nước, nhưng rồi dần quen với cái lạnh. Kinh nghiệm dạy anh cách giữ ấm và sức bền cho cơ thể. Nếu thợ lặn ngủ không đủ, hoặc bị chấn thương, họ không thể tự điều hòa nhiệt độ cơ thể. Ngược lại, tâm trạng thoải mái sẽ giúp con người thích nghi nhanh với nhiệt độ môi trường. Sau khi đã biết lặn thuần thục, Foster tham vọng trở thành "loài lưỡng cư" để hiểu được cảm giác của sinh vật dưới biển chứ không chỉ là du khách ngắm nhìn.

Pippa Ehrlich (trái) - đạo diễn của "My Teacher Octopus" và James Reed trả lời phỏng vấn sau lễ trao giải. Video: Variety.

Đắm mình dưới đại dương, Craig như "sống lại", tìm thấy tự do và cảm hứng quay phim. Anh học cách làm bạn với thiên nhiên. Con người cần nhẫn nại, để có thể dần bước vào không gian sống của con vật mà không gây tác động tiêu cực đến vùng biển. Bạch tuộc có vòng đời ngắn, nên sống hăng say, quyết liệt săn mồi. Sau khi quan sát cách động vật phục hồi chấn thương, Craig đã áp dụng tinh thần chữa lành vào cuộc sống gia đình - hàn gắn mối quan hệ với con sau bao năm xa cách.

Tác phẩm được bốn người thực hiện trong 10 năm. Năm 2010, Foster lặn và tự ghi hình bạch tuộc. Sau đó, đạo diễn hình ảnh Roger Horrocks tham gia quay phim, với mong muốn góp nhặt tư liệu về sinh vật biển.

Năm 2017, Pippa Ehrlich - vốn là phóng viên môi trường, tham gia đạo diễn. Ehrlich kể cô rung cảm trước mối gắn kết bền vững giữa con người và động vật, được thể hiện rõ nét qua tình cảm của Foster và bạch tuộc. Học hỏi từ phim Whale Rider (2002) - nói về sự gắn kết giữa người và cá voi - cô muốn My Octopus Teacher cụ thể hóa cảm xúc thiêng liêng này.

Nữ đạo diễn cho rằng nhân loại cần "đi vào" thiên nhiên, tìm lại những hòa hợp vốn có. Cuối năm 2018, James Reed - đạo diễn của Jago: A Life Underwater - được mời tham gia dự án, đã giúp đội ngũ tìm được lối dẫn chuyện phù hợp. Bộ phim dài hơn một tiếng, được cắt, dựng, quay bổ sung hình ảnh trong nhiều năm. Mỗi ngày, đội ngũ làm việc hơn 18 tiếng, với tham vọng xây dựng mạch phim cuốn hút.

Quỳnh Quyên